Grzybice skóry zaliczają się do grupy najbardziej powszechnych chorób dermatologicznych, będąc jednocześnie chorobami wysoce zaraźliwymi. Są one wywoływane przez różne rodzaje grzybów chorobotwórczych, takich jak dermatofity, grzyby drożdżopodobne czy pleśnie. Chociaż zdrowy organizm ludzki jest zazwyczaj w stanie stawić czoła tym drobnoustrojom, nawet niewielkie zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego mogą prowadzić do zakażenia grzybiczego. Zatem, jak można zapobiegać zakażeniom grzybiczym? Odpowiedź znajdziesz w dzisiejszym artykule.
Grzybica jest jedną z najbardziej uciążliwych i często stygmatyzowanych chorób skórnych, a jednocześnie wyjątkowo powszechną - szacuje się, że dotyka nawet 70% populacji na świecie. Chociaż grzyby powodujące grzybicę nie są widoczne gołym okiem, ich rozwój, szczególnie na skórze stóp, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Grzybica może dotykać różnych części ciała, przy czym najczęściej występującymi formami są grzybica stóp oraz grzybica paznokci, powodujące dyskomfort i często stanowiące powód do wstydu u osób dotkniętych tą chorobą.
Grzybica stóp – rodzaje
Grzybica międzypalcowa stóp (tinea pedum interdigitale) - to najczęstsza forma grzybicy, dotykająca około 45% pacjentów. Zmiany grzybicze lokalizują się głównie w przestrzeni międzypalcowej, najczęściej między trzecim a czwartym palcem, gdzie warunki są sprzyjające rozwojowi grzyba ze względu na wilgotność i ciepło. Objawy to między innymi złuszczająca się skóra, uszkodzenia powierzchniowe, pęknięcia, ogniska rumieniowe i biało-szary odcień zmian. Zakażenie może się rozprzestrzeniać, obejmując palce i płytki paznokciowe, a charakterystyczny jest też nieprzyjemny świąd.
Grzybica stóp potnicowa (tinea pedum dyshidrotica) - dotykająca około 8% chorych, charakteryzuje się pęcherzykami wypełnionymi płynem surowiczym, głównie na podeszwach stóp. Pęcherzyki zlewają się, tworząc wysięk i złuszczanie się skóry.
Grzybica stóp złuszczająca (tinea pedum desquamativa) - czyli mokasynowa, występuje u około 28% pacjentów. Jest to przewlekła forma mikozy, objawiająca się rumieniowymi zmianami z nadmiernym rogowaceniem skóry w postaci drobnych płatków, obejmując podeszwy oraz czasem boczne powierzchnie stóp i grzbiety.
Grzybica stóp wrzodziejąca (tinea pedum ulcerosa) - to rzadsza forma, charakteryzująca się zmianami nadżerkowo-wrzodziejącymi, często powiązanymi z powikłaniami wtórnymi zakażeń bakteryjnych. Może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak zapalenie naczyń limfatycznych czy ciężkie zakażenia skóry. Za ten rodzaj mikozy często odpowiadają szczepy Trichophyton mentagrophytes.
Objawy grzybicy stóp
Grzybica jest chorobą, która rozprzestrzenia się z bardzo łatwo, a zarażenie może nastąpić nawet po krótkim kontakcie skórnym z przedmiotami używanymi przez osobę zainfekowaną, takimi jak ręczniki, czy też poprzez chodzenie boso w miejscach publicznych. Szczególnie narażone na zarażenie są wilgotne środowiska, takie jak baseny, sauny, prysznice na siłowniach, w klubach fitness czy natryski w miejscach pracy, gdzie warunki sprzyjają szybkiemu rozwojowi grzybów. Pierwsze symptomy grzybicy często pojawiają się między palcami stóp, objawiając się pęknięciami skórnymi i złuszczaniem. Z biegiem czasu, infekcja może rozprzestrzeniać się na większe obszary stóp. Charakterystyczne dla grzybicy są również nieprzyjemny zapach, świąd, pieczenie oraz inne zmiany skórne, takie jak pęcherzyki i zaczerwienienia. Walka z zaawansowaną grzybicą może być trudna i czasochłonna, a w niektórych przypadkach choroba utrzymuje się przez wiele lat, mimo leczenia.
Szybka reakcja na pierwsze objawy grzybicy jest ważna dla skutecznego zatrzymania rozwoju choroby. Im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym łatwiej jest wyeliminować grzyby zainfekowanej skóry. Dlatego ważne jest, aby reagować szybko na pojawienie się symptomów, ponieważ z czasem walka z infekcją może być coraz trudniejsza.
Leczenie grzybicy stóp
Grzybica stóp jest chorobą o zróżnicowanym stopniu nasilenia i różnych etapach rozwoju. W początkowej fazie, przy łagodnych objawach, często skuteczne okazują się dostępne bez recepty preparaty przeciwgrzybicze np. Podoflex przeciwgrzybiczy spray do stóp marki Podopharm. Spray ten jest innowacyjnym produktem zawierającym opatentowany składnik Dermosoft ® Decalact liquid w stężeniu 2%, który wykazuje działanie antybakteryjne i zapewnia ochronę stóp przed infekcjami grzybiczymi. Jego szerokie spektrum działania obejmuje także redukcję pocenia się stóp. W skład preparatu wchodzą także ekstrakty z kasztanowca, nostrzyka białego, hamamelisu i ruszczyka, które łagodzą uczucie ciężkich stóp. Dodatek naturalnych olejków aromatycznych, cytrynowego i lawendowego, przyczynia się do relaksacji i neutralizacji nieprzyjemnych zapachów, a także rozjaśnia płytkę paznokciową. Mentol w formule zapewnia dodatkowe uczucie chłodzenia, co zwiększa komfort stosowania produktu.
Jednak, jeśli po zastosowaniu preparatów przeciwgrzybicznych nie zaobserwuje się poprawy, konieczna będzie wizyta u dermatologa. Lekarz specjalista będzie w stanie zdiagnozować stan zaawansowania infekcji i zaproponować odpowiednie leczenie, które często wymaga stosowania silniejszych leków na receptę lub innych specjalistycznych metod terapeutycznych. Ważne jest, aby nie lekceważyć symptomów grzybicy stóp i w przypadku braku efektów leczenia domowego, szybko skonsultować się z lekarzem.
Zapobieganie grzybicy stóp
Chcąc uniknąć grzybicy stóp należy pamiętać o podstawowych zasadach higieny skóry stóp. Szczególnie ważne jest dokładne osuszanie przestrzeni międzypalcowych po każdej kąpieli. Pozostawienie nawet niewielkiej ilości wody w tych obszarach, a następnie zakładanie skarpet, obuwia czy przykrywanie stóp, na przykład kołdrą, tworzy idealne warunki dla rozmnażania się grzybów. Staranne osuszanie skóry stóp, ze szczególnym uwzględnieniem okolic międzypalcowych, jest zatem jedną z najważniejszych zasad profilaktyki grzybicy. Utrzymywanie stóp w suchości pomaga zapobiegać tworzeniu się środowiska sprzyjającego rozwojowi infekcji grzybiczych.
Aby uniknąć zakażenia grzybicą stóp, należy również nosić wygodne obuwie wykonane z naturalnych materiałów. W miejscach publicznych, takich jak pływalnie, sauny czy siłownie, gdzie ryzyko kontaktu z zarodnikami grzybów jest wysokie warto nosić klapki. Przymierzając nowe buty, zawsze warto zadbać o higienę i bezpieczeństwo, unikając przymierzania ich bezpośrednio na gołą stopę. Taki sposób postępowania minimalizuje ryzyko zakażenia grzybicą, które może zostać przeniesione z powierzchni butów. Równie ważne jest unikanie używania przyrządów kosmetycznych innych osób, takich jak cążki do paznokci czy pilniki. Warto również regularnie wykonywać zabiegi podologiczne, takie jak prawidłowe skracanie i oczyszczanie paznokci oraz usuwanie zrogowaceń, w tym modzeli, odcisków i pęknięć. Szczególną uwagę na zdrowie stóp powinny zwracać osoby z obniżoną odpornością i chorujące na choroby przewlekłe, jak cukrzyca.
